Rafflande kamp i Norrland
Årets upplaga av det Öppna Norrländska mästerskapet i schack för synskadade spelades mellan den 10-15 juli. Vi höll som vanligt till på Hotell Åre Fjällsätra (Undersåker, Åre kommun) och det var som alltid en fröjd att besöka hotellet.
Det var år 2008 som turneringen, för första gången, spelades på Hotell Åre Fjällsätra. Urban och Solweig Widholm, som ägt hotellet sedan 1997, har varit fantastiska att ha att göra med. Med all rätt anser de två nu att yngre krafter ska ta över och hotellet är sålt. Det nya värdparet (Maria ”My” Ernevi och Per Wilhelm ”Wille” Lindberg) träffade vi och det mötet gav oss intrycket, att det även fortsättningsvis blir ett sant nöje att besöka Fjällsätra!
20 spelare deltog i turneringen och det var en mycket glädjande siffra. Än mer glädjande var att det ungdomliga inslaget var mer påtagligt än på mången god dag. Från Norge deltog Noah Arnöj (16 år) och från Sverige deltog Tage Johansson, 16 år (fyller 17 den 17 augusti) samt Elvira ”Vispen” Sjöblom, 26 år. Det finns återväxt inom synskadeschacket och det är både nödvändigt och roligt!
Den äldsta deltagaren i turneringen var, i vanlig ordning, Georgibelle Fröjse från Östersund. ”Bella” är idag 93 år ung och är den som spelat flest norrländska mästerskap. Tyvärr kan jag inte lova att hon spelat alla, för i mina efterforskningar kring norrlandsmästerskapet har jag inte lyckats finna resultat från samtliga turneringar. ”Bella” är den som genom åren arbetat mest med norrlandsmästerskapet. Numer sköter hon om kontakten med Nordisk Present i Östersund, det är detta företag som levererar plaketter och medaljer till turneringen samt den pokal som det spelas om i landsdelskampen.
En ny och mycket trevlig bekantskap var årets domare, Benny Kellner, från Stockholms Schackförbund. Med säker hand lotsade Kellner oss igenom ronderna. Det var hans första domarinsats vid en synskadeturnering, men vi tänker se till att det inte blir den sista!
Med Benny vid rodret fick turneringen en domare som både kunde alla regler, såväl gamla som nya och som inte var sen med att påpeka vad som gällde. Det var nog många av oss som lärde sig nya regler vid denna turnering och det är enligt mitt förmenande enbart positivt. Synskadeschacket måste gå i takt med det övriga schack som seende ägnar sig åt och vi måste då även vara fullt underkunniga om vilka regler som gäller. Inte minst är detta viktigt, eftersom turneringarna numer är ELO-registrerade. För att få ELO-registrera en turnering måste man ha en godkänd domare och en godkänd domare måste döma efter vad som stadgas i regelverket. Det är alltid roligare att spela om man vet att man spelar, dels för att plocka poäng, men också för att så småningom få ett ELO-tal (om man inte redan har ett sådant förståss).
Ytterligare en positiv sak med årets domare var hans glödande engagemang och hans trevliga och öppna sätt. Efter varje rond kommenterade domaren snabbt så gott som varje parti och det var något som uppskattades av spelarna. Domaren såg till att finnas tillhands inne i spellokalen under nära nog hela den tid som partierna spelades och det är en viktig och bra egenskap hos domare över lag. Det kan hända att olika ställningar uppstår när blinda och synsvaga spelar schack (eftersom partierna spelas på 2 bräden) och då är det bra om domaren ser det snabbt och kan ingripa.
Det känns också viktigt att rikta ett varmt tack till Per Ivar Norum, som i vanlig ordning var den som lagade så att samtliga partier från turneringen dokumenterades. Norum sprang till ”partikontoret” eller, om man så vill, ”sekretariatet”, så snart han spelat färdigt sina partier. Vid datorn, vilken Norum lånat av Arild Öyan, vilken också härmed får ett stort tack för den utlåningen, var Norum snabb, säker och glatt kommenterande de partier han fick inrapporterade.
I fjol fann vi att det ofta var problem med noteringarna från ronderna. En del protokoll var ofullständiga och det var problematiskt att klara ut alla felnoteringar. Det var något bättre i år, även om vi återigen måste trycka på vikten av att skriva korrekta schackprotokoll.
Vi spelade i en grupp, 7 ronder Schweitzer (FIDE-Schweitzer är det fullständiga namnet). Turneringen var som redan nämnds ELO-registrerad. Betänketiden var en och en halv timme per spelare, plus 30 sekunders tillägg per drag.
Inför turneringen fanns tre huvudfavoriter, nämligen Per Ivar Norum från Norge samt Tage Johansson och Håkan Thomsson från Sverige. Dobrivoje Vukovic och Olle Engström betraktades som outsiders.
Spelare, domare, ledsagare och tolkar samlades till middagen, tisdagen den 10 juli. Efter att en ypperlig middag, bestående av indisk gryta avnjutits, hälsades de församlade välkomna av Peter Tjernberg och en presentationsrunda genomfördes. Domaren redogjorde därefter för hur lottningen utfallit inför rond 1.
En tävlingskommitté, bestående av Per Arne Andersson, Tormod Prytz och Peter Tjernberg, tillsattes också, innan kvällen övergick i mer fria former.
Onsdagen den 11 juli spelades rond 1 på förmiddagen. Där inträffade inga stora sensationer. Rond 2 spelades under kvällen och ej heller där fanns några större skrällar att rapportera om.
Torsdagen den 12 juli fortsatte turneringen med rond 3 och 4. I rond 3 spelade Håkan Thomsson och Per Ivar Norum remi, vilket öppnade möjligheterna för flera spelare att blanda sig i topplaceringarna. Tage Johansson vann sina 2 partier under dagen (där Johanssons seger mot Håkan Thomsson väl var den mest noterbara) och var i ledningen, med en halv poäng, före Per Ivar Norum, inför den femte ronden där dessa två skulle mötas.
Fredagen den 13 juli spelades också två ronder. Tage Johansson förlorade sitt parti mot Per Ivar Norum och plötsligt såg det ut som om Norum var den som skulle avgå med segern i turneringen, eftersom han efter rond 5 var i ledningen, med 4,5 poäng. Om Norum såg till att vinna de kommande två partierna fanns inget som kunde stoppa hans väg mot turneringssegern. Kvällens parti mellan Dobrivoje Vukovic och Per Ivar Norum blev en spännande tillställning. Partiet slutade med remi, alltmedan Tage Johansson vann sitt parti. Plötsligt stod både Johansson och Norum på 5 poäng, med en rond kvar att spela.
Lördagen den 14 juli spelades den sjunde och sista ronden i turneringen under förmiddagen. Per Ivar Norum vann över Otto Prytz och Tage Johansson besegrade Kari Engan. Nu måste särskiljningsregler tillämpas och när så hade skett stod det klart att Tage Johansson stod som segrare i det Öppna norrländska mästerskapet i schack för synskadade år 2018. Per Ivar Norum gick obesegrad genom turneringen, men landade på andra plats. Håkan Thomsson belade tredjeplatsen, med sina 5,5 poäng.
Under eftermiddagen hölls en trevlig avslutningsceremoni i spellokalen under överinseende av domare och arrangörer. Resultatlistan presenterades nerifrån och upp. Varje spelare fick en plakett med texten ”NM 2018” på samt med bild av ett torn, en löpare, en springare och en bonde på. Domaren erhöll, även han, en plakett, som minne från turneringen.
Det traditionsenliga prisbordet fanns på plats och där kunde var och en välja något att ta med som minne från turneringen. Jag tror aldrig det funnits så mycket choklad på bordet som i år!
De tre topplacerade spelarna tilldelades medaljer.
Domare, arrangörer, spelare och inte minst ledsagare och tolkar, tackade varandra för en underbar vecka.
Nu återstod det bästa av allt; den fantastiska festmiddagen! En förrätt, klassisk toast med räkor, inledde kvällens firande. Huvudrätten bestod av entrecote med potatis och efterrätten var glass, vilket passade utmärkt i värmen.
Vi fick chansen att avtacka Urban och Solweig Widholm under middagen och det kändes väldigt bra. Som tur är har de lovat att närvara, även kommande år; hämta och lämna vid tåg, serva med assistans på olika sätt och på allehanda vis finnas tillhands. Det var ett mycket gott besked att få, för annars hade kvällen onekligen fått ett mollstänk över sig, som hade varit svårt att tvätta bort.
Avslutningsvis vill jag tacka er alla som deltog och som gjorde veckan till det den blev. Någon hade måhända goda relationer till vädergudarna, för solen var nära nog aldrig ledig, den sken och spred värme och ljus över oss. Ett lättare regn föll dock över Undersåker under lördagens eftermiddag, men det störde föga utan var välkommet, efter all denna sol.
Det ungdomliga inslaget var mycket glädjande. Tage Johansson är en toppspelare och blir bara bättre och bättre, men även de övriga unga spelarna gjorde mycket goda insatser i sin debut i turneringen. Noah Arnöy och ”Vispen” Sjöblom utvecklades helt säkert många steg under turneringens gång. Jag hoppas att de båda kommer tillbaka nästa år!
Norrlandsmästerskapet lever och kommande år siktar vi på att bli ännu fler spelare från både Norge och Sverige!
Peter Tjernberg
Du hittar en fil med samtliga partier på sidan “Ladda ner”.
Slutställning, Öppna norrlandsmästerskapet 2018
Tage Johansson, Sverige, 6 poäng (28 KVP);
Per Ivar Norum, Norge, 6 poäng, (27 KVP);
Håkan Thomsson, Sverige, 5,5 poäng;
Dobrivoje Vukovic, Sverige, 4,5 poäng, (28 KVP);
Olle Engström, Sverige, 4,5 poäng, (26,5 KVP);
Kari Kristine Engan, Norge, 4 poäng, (24,5 KVP);
Per Arne Andersson, Sverige, 4 poäng, (23,5 KVP);
Otto Prytz, Norge, 3,5 poäng, (28 KVP);
Oddvar Öyan, Norge, 3,5 poäng, (23,5 KVP);
Peter Tjernberg, Sverige, 3,5 poäng, (20 KVP);
Rafetin Youmer, Sverige, 3,5 poäng, (20 KVP);
Ivar Viken, Norge, 3,5 poäng, (18,5 KVP);
Arild Öyan, Norge, 3 poäng, (18,5 KVP);
Tormod Prytz, Norge, 2 poäng, (22 KVP);
John Sollën, Sverige, 3 poäng, (21,5 KVP);
Peter Hjalmarsson, Sverige, 3 poäng, (18,5 KVP);
Noah Arnöy, Norge, 2,5 poäng;
Elvira ”Vispen” Sjöblom, Sverige, 2 poäng;
Leif Jeppsson, Sverige, 1 poäng;
Georgibelle Fröjse, Sverige, 0,5 poäng.